Spakenburgse Speur- & Smikkeltocht
Wandelroute - met tips & geschiedenis
We starten bij het voormalig VVV-kantoor Spakenburg – Oude Schans 90.
Links van je zie je de Scheepswerf Nieuwboer. Het is de oudste werf van Nederland. Al in 1675 bevond deze zich op de plaats van de huidige werf. De werf is gerenoveerd in 1996 en is nog steeds in bedrijf.
Bij Visspecialist ‘de Oude Haven’ kun je heerlijke, verse vis halen uit het vuistje, op het terras of op het bankje met uitzicht op de haven. Een echte aanrader!
Bij IJssalon de Spatel kun je het beste ijs van Spakenburg halen. Trakteer jezelf op een heerlijk hoorntje of bakje met ijs en probeer de bijzondere smaken.
Als je naar rechts kijkt zie je de Vissersteeg. Vroeger woonden hier heel veel vissers, vandaar de naam.
Wanneer je op het Spuiplein komt zie je het Pleinhuisje. Oorspronkelijk was er slechts één Pleinhuisje, dat is in de jaren ’50 is gesloopt. Later is het huisje in de originele stijl herbouwd, samen met nog twee andere. Het diende ooit als opslag voor schotbalken. Bij hoogwater werden die balken gebruikt om de steegjes bij de haven te barricaderen, soms wel met drie balken op elkaar.
Op het Spuiplein zie je rondom restaurants zoals Grand Café 033, Antonio’s Eethuis, The Smokehouse, de Zuurstok, de Mandemaaker, Spui76, Sjik, de Kraplap en Cho&Co. Reserveer een plekje op het terras en geniet!
Vanaf het Spuiplein loop je rechtdoor richting het Carillon, de beiaardtoren van Bunschoten-Spakenburg. Deze werd gebouwd in 1985 ter gelegenheid van het 600-jarig bestaan van Bunschoten, dat in 1983 werd gevierd. De toren is 23 meter hoog. In totaal telt het carillon nu 47 klokken.
Naast het Carillon, aan de rechterkant, is het Handwerkhuis. Bij het Handwerkhuis zijn ze gespecialiseerd in authentieke Spakenburgse klederdrachtstoffen. Klederdracht is de traditionele kleding die in Nederlandse dorpen gedragen werd door een groot deel van de bevolking. In Spakenburg zijn er nu nog ongeveer 120 vrouwen die dagelijks klederdracht dragen.
Warme Bakker Klaas Hartog is één van de populaire bakkers uit Spakenburg. Voor heerlijk brood en de speciale Spakenburgse lekkernijen ben je hier op het goede adres.
Steek links de brug over. Rechts zie je dan de Noorderkerk. In Spakenburg zijn er in totaal dertien kerkgebouwen. Het kerkbezoek in Spakenburg is hoog. Het christelijk geloof is van invloed: zondag is een rustdag en de winkels zijn die dag gesloten in het dorp.
Achter de Noorderkerk zie je het Klederdracht- en Visserijmuseum. Al ruim vijftig jaar wordt er gewerkt aan een perfecte tentoonstelling van prachtige items rondom de Spakenburgse klederdracht en visserij. Wil je zelf aan de slag, dan zijn er in het bijbehorende winkeltje allerlei stoffen te koop. Een leuk idee om het Klederdracht- en Visserijmuseum te bezoeken wanneer het weer mogelijk is!
Aan het eind van de gracht zie je het Oorlogsmonument. Het monument gedenkt de 27 oorlogsslachtoffers (militairen en burgers) die omkwamen in de Tweede Wereldoorlog of tijdens de gewelddadige acties in het voormalige Nederlands-Indië.
Je gaat via het Spuiplein richting de Oude Haven. Bij de brug houd je rechts aan richting de Turfwal. In 1916 is hier en in omringende dorpen een watersnoodramp geweest. Tijdens de Noordwesterstorm in januari 1916 het hele dorp onder water gelopen. Het was een enorme ramp. Daarom is er een waterkering geplaatst. Deze houdt het water tegen als het te hoog komt en de kans op een overstroming toeneemt. Vanaf de Turfwal heb je een prachtig uitzicht op de oude scheepshelling. De oudste helling van de wereld die nog in gebruik is. In de Oude Haven liggen de meeste botters van Nederland.
Vanaf hier zie je ook de Rode Loods, de helling was in de jaren ’80 in verval geraakt. Toen is er een stichting opgezet voor het behoud van de loods. De helling heeft nu een museumfunctie. Het rode gebouw was vroeger het eerste museum.
Loop door richting de Visafslag langs de oude vissershuizen. Rondom de haven staan er een aantal huizen met een waterpeil (N.A.P). Door het waterpeil kon de visser in de gaten houden hoe hoog het water stond in verband met mogelijke overstromingen.
Op de hoek staat De Visafslag. Vroeger werd de vers gevangen vis hier naartoe gebracht door de vissers. Tijdens de Visserijdag is de afslag geopend voor het publiek. Dan wordt er verteld hoe het vroeger ging en kan iedereen ook bieden op gerookte vis. De rest van het jaar kun je een afspraak maken om de visafslag te bezoeken via de St. Samen SPKNBRG!
Lopend langs De Visafslag komen we bij de Nieuwe Haven. Aan deze kant bij de Zuiderzee ligt de jongste haven. Deze haven is in 1834 gegraven. Als je door de nieuwe haven loopt zie je verschillende visserswoningen met het waterpeil. Ook is bakkerij Ru van Wouter van Geurten hier gevestigd om de heerlijke Spakenburgse Koeken te proeven.
Aan het eind van de straat staat een beeld van Koningin Wilhelmina. Dat is hier geplaatst ter nagedachtenis aan de watersnoodramp. Wist je dat de onderkant van de mantel markeert hoe hoog het water in 1916 heeft gestaan?
Hierna loop je via de Maatjessteeg terug naar de Turfwal. Onderweg kom je verschillende oude winkeltjes tegen zoals een tabakswinkel en een manufacturenwinkel.
Als eindbestemming kom je bij Museum Spakenburg terecht. In dit museum vind je nog veel meer van de cultuur van Spakenburg. In een eigentijdse presentatie maak je een wandeling langs (vissers-) woningen, een boerderij, een winkeltje, schooltje, rokerij en wisselende tentoonstellingen. Ook industriële bedrijvigheid en voetbal (blauw en rood) hebben een plek in het museum.
Leuk dat je bij ons ‘’op bezoek’’ was! Vul de vragen in op de Speur- en Smikkeltocht en post je leukste foto op je Instagram en tag ons @spakenburg.nl